Hertengewei zout.
Hoe Ammoniumcarbonaat de boel op stelten zette ..
Tijdens een vakantie mag ik graag sneupen in de lokale supermarkten. Hier zijn veel producten te vinden die doorgaans niet in Nederland te koop zijn. Althans niet in een gewone winkel. Soms zijn de bijzondere pepers of gekke chocolaatjes wel in goed gesorteerde Nederlandse toko’s of wonderlijke webshops te vinden. Het meest interessant vind ik in het buitenland het zogenaamde “bakvak”. Oftewel, de bakpoeders, bloem-soorten en smaakjes-flessen. Het is mij door de jaren opgevallen dat je veel kunt opmaken uit het type bakproducten dat je in het buitenland kunt kopen. Zo heeft Italie niet echt een hele sterke thuisbak cultuur. Natuurlijk zijn er genoeg meel- en bloemsoorten te koop voor pasta en pizza. Maar koekjes en cakes zijn minder standaard. In het Verenigd Koninkrijk is dat helemaal anders. Daar heb je bijna een een landkaart nodig om the baking aisle te bolwerken. Verschillende soorten bloem (strong flour voor brood, met een hoog eiwit gehalte) maar ook veel soorten versiersels. Eetbare bloempjes of kilo’s smeltchocolade.
… oe of ö is een principe kwestie voor mij …
Verrassend is ook dat het bekende merk Dr. Oetker (ik zeg oe en niet ö , dit is een principe kwestie voor mij 😉) verschillende internationale gezichten heeft. De bakcultuur in Duitsland is sterk en veel regionale producten kunnen dan ook goed met Dr. Oetker gebakken worden. Het is dus mogelijk om daar bakpoeder te kopen met een Saffraan smaakje. Dit soort ingrediënten zijn niet in Nederland te koop. Scandinavië heeft ook haar eigen wensen en hier spelen de grote internationale bedrijven ook goed op in. Het is dus mogelijk om pot-as (een soort loog, zeep kan er ook mee gemaakt worden) of hertengewei-zout te kopen. Dit laatste is “Bakker’s bakpoeder” en chemisch gezien Ammonium-carbonaat. Gewoon bakpoeder (natuurlijk wel in Nederland te koop) is Natrium (bi) carbonaat.
Deze poedertjes zijn nodig om bepaalde traditionele koekjes of cakje’s te bakken. Tijdens mijn eigen rondreizen neem ik graag een paar van dit soort zakjes mee op de handbagage en experimenteer er thuis mee. Bij de douane heb ik hier nooit noemenswaardige problemen mee gehad. Een Dr Oetker logo zorgt meestal dat het wantrouwen van de douanier verbleekt als hij poeder voorbij zit komen.
In Scandinavië heb ik dus het beruchte Hertengewei-zout gekocht. Hjortetak salt. Vroeger (zeg maar late Viking tijdperk) werd dit poeder verkregen door inderdaad hertengeweien te vermorzelen. Menig brute Viking zal korzelig zijn geweest als dit soort klusjes hem door een besliste Scandi-moeder in de schoenen werd geschoven. Maar ja, de middeleeuwse honing koekjes bakken zich niet vanzelf. Ammonium-carbonaat zit ook de in de beruchte Fryske pipernûten. Hier was een poosje geleden een klein relletje over omdat de Europe Unie deze lekkernijen praktisch verbiedt. Lees hier meer op de ophef. Bottomline: het bakpoeder zorgt voor een typische stof (bij verhitting) en kan kankerverwekkend zijn. Ik laat wijselijk in het midden óf dit zo is en hóe erg dit is.
… een hartverzakking van de invoerrechten …
Het zette mij wel aan om weer eens te bakken met dit levensgevaarlijke interessante spul. Sinterklaas heeft het land al weer verlaten. Daarom richtte ik mij maar op de Kerst. Springerle zijn dan ook een mooi doel om eens mee om te pielen. Dit zijn boterloze koekjes die in speciale vormpjes worden uitgestoken. Enkele jaren geleden heb ik stekertjes besteld in de Verenigde Staten bij House on the Hill . Prachtige vormpjes maar de invoerrechten die ik achteraf moest betalen zorgden wel voor een lichte hartverzakking. De Europese Unie, ondanks het Pipernûtsje-gate is dus zo gek nog niet.
Het resultaat is een mooi, bleek en aromatisch koekje. Het deegje is wat bewerkelijk (het is een tikje plakkerig) maar het resultaat is smaakvol en subtiel. Mocht u zelf zin hebben om deze koekjes te maken, dan helpt deze website u bij het avontuur. Bestel het Hertengewei-poeder via een website of kijk uw lokale bakker lief aan. De speciale vormpjes zijn niet persé nodig. Een klassiek speculaasvormpje werkt ook goed. Als er maar relief in het plankje zit.